Clicky

چهار تصویر اول این مجموعه صفحاتی از شماره ای از روزنامه ی عصر جدید (۲۱ ذیقعده ی ۱۳۳۳ هجری قمری برابر با ۷ مهر ۱۲۹۴ – ۳۰ سپتامبر ۱۹۱۵) است که سرود ملی پیشنهادی غلامرضا خان سالار معزز را نشان می دهد. شعر سرود هم ضمیمه ی مقاله است.

ساخت سرود ملی بخشی از فرآیند شکل گیری مفهوم ملت در میان ایرانیان بود که از نیمه ی دوم قرن نوزدهم شدت گرفت. در دوره ی ناصرالدین شاه موسیو لومر آهنگی بی کلام ساخت به نام «سلام شاه» که به هنگام ورود و بر تخت نشستن شاه اجرا می شد اما در این که این قطعه سرود ملی دانسته می شده یا نه جای تردید وجود دارد (← منبع).

در دوران احمد شاه سرود ملی وجود نداشت. خاطره ای به نقل از دکتر جلال گنجی از دوران دانشجویی اش در آلمان نشان می دهد که دانشجویان ایرانی مقیم آلمان هیچ سرودی به نام سرود ملی ایران نمی شناخته اند و ترانه ی «عمو سبزی فروش» را به جای سرود ملی ایران در رژه ی دانشجویان خارجی در برابر امپراطور آلمان خوانده اند ( ← منبع: فصلنامۀ «ره‌ آورد»، شماره ی ۳۴، صفحات ۲۴۰ و ۲۴۱). به نظر می رسد سرود ملی پیشنهادی سالار معزز نخستین تلاش جدی برای ساخت سرود ملی در ایران باشد.

AsreJadid Newspaper on National Anthem
AsreJadid Newspaper on National Anthem
Sheet music for Iran National Anthem
AsreJadid Newspaper on National Anthem
The Iranian Government’s Music Band
Cossack Brigade Music Band

(دو تصویر بالا از دسته ی موزیک قزاقخانه و دسته ی موزیک دولتی توسط آقای مانا روانبد در اختیار شهرفرنگ گذاشته شده است.)

✤ Also available in: English

برچسبها ←  
اشتراک گذاری ←

‏13 نظر در مورد آهنگ سلامتی ملّی ایران (۱۲۹۴)

  1. سالار گفت:

    با درود، آیا مارش باز سازی شده صوتی از روی این نتها وجود دارد که دانلود کنیم یا نه؟

  2. فرشید گفت:

    نمونه‌ای از اجرای این سرود توسط یگان موزیک گارد پادشاهی بریتانیا (Band of the Grenadier Guards) روی یوتیوب قرار دارد تحت عنوان Persian national anthem. در توضیحات، به اشتباه سرود شاهنشاهی ایران مربوط به دورهٔ پهلوی معرفی شده است. هر کس سرود شاهنشاهی را شنیده باشد متوجه می‌شود که این سرود نیست. در دسترس بودن نت این مارش و اجرای آن توسط گرنادیر گاردز تحت نام «سرود ملی ایران» در هماهنگی با این گفتهٔ حسینعلی ملاح در کتاب «تاریخ موسیقی نظامی ایران» است که می‌گوید: «این سرود توسط سالار معزز برای کلیهٔ سازهای نظامی تنظیم شد و برای دولت‌هایی که انقلاب مشروطیت ایران را پذیرا شدند، ارسال گردید.»
    لینک سرود: https://www.youtube.com/watch?v=5D_F9T1mB8Q

  3. فرشید گفت:

    خیلی سپاسگزارم که این سند تاریخی را معرفی نموده‌اید و در دسترس همگان قرار داده‌اید. ولی لازم به یادآوری است که توضیحاتی که در این سایت گذاشته شده است با متن روزنامه‌ای که تصویر آن را در این صفحه گذاشته‌اید همخوانی ندارد! در پاراگراف اول آمده است که در شماره‌های پیشین این روزنامه از نبود سرود ملی رسمیت‌یافته برای ایران اظهار تأسف شده است، سپس با خوشحالی آمده که این آهنگ “بسمت آهنگ سلامتی ملی ایران شناخته شده است.” و با توجه به جمله‌های پیشین آشکار است که منظور از “آهنگ سلامتی ملی ایران” سرود ملی رسمی ایران است و نه “سرود ملی پیشنهادی سالار معزز”! این سرود که در سال ۱۳۰۱ هجری خورشیدی در ژنو ثبت شده است سرود ملی رسمی ایران بوده است. ناآگاهی برخی جوانان ایرانی دور از وطن دلیلی بر نبود سرود ملی نمی‌تواند باشد. همچنین شنبه ۲۱ ذیقعده‌ی ۱۳۳۳ برابر ۹ شهریور ۱۲۹۴ است و نه ۶ شهریور چرا که ۶ شهریور آن سال چهارشنبه بوده است و نه شنبه. متأسفانه در متن روزنامه سال انتشار ۱۳۳۳ است ولی در توضیحات شما ۱۳۳۱ آمده است. ضمن سپاسگزاری از کوشش‌هایتان برای راه‌اندازی این سایت خوشحال می‌شوم اشتباهات یادشده را اصلاح بفرمایید. با احترام فراوان

    • شهرفرنگ گفت:

      در مورد اشتباه در تاریخ درست می گویید. از اشاره شما متشکریم. تصحیح شد. در مورد تبدیل تاریخ هجری قمری به هجری شمسی و میلادی لطفا از این تبدیل گر تاریخ استفاده کنید.

      در مورد بقیه مطالب اشتباه می کنید. مقاله به روشنی می گوید که آهنگی که «بسمت آهنگ سلامتی ملی ایران شناخته شده است» همین آهنگی است که مقاله در مورد آن نوشته شده است و سازنده اش هم سالار معزز است. لطفا پاراگراف اول را دوباره بخوانید. در پاراگراف اول به وضوح آمده است که این ترانه پس از این که مورد پسند احمد شاه قرار گرفته و «مطبوع افتاده» به شکلی غیر رسمی به عنوان آهنگ سلامتی ملی شناخته شده. این به این معنی است که این مورد پسند قرار گرفتن نه در دوران کودکی شاه بلکه در دوران بزرگسالی احمد شاه اتفاق افتاده و پیش از آن ایران مانند بیشتر کشورهای دنیا در آن روزگار سرود ملی نداشته است.

      سرودی که به آن اشاره دارید و معتقدید در ژنو ثبت شده است کدام است؟ منبع شما در این مورد چیست؟ و سازمان ثبت کننده ی این اثر چه سازمانی است؟ تا آنجا که ما می دانیم نهادی برای ثبت سرودهای ملی نه در آن زمان وجود داشته و نه هنوز چنین چیزی وجود دارد.

      • فرشید گفت:

        با عرض سلام و سپاس از پاسختان، دربارهٔ تبدیل تاریخ هجری قمری به هجری خورشیدی (و همچنین میلادی) باید عرض کنم که در صورتی این تبدیل به صورت کاملاً دقیق قابل انجام است که علاوه بر دانستن تاریخ هجری قمری، روز هفته را نیز بدانیم. (یعنی بدانیم که تاریخ مورد نظر چند شنبه بوده است.) مطابق روزنامهٔ عصر جدید، تاریخ ۲۱ ذیقعدهٔ ۱۳۳۳ برابر روز شنبه بوده است و در همین تبدیل‌گری که خودتان معرفی فرموده اید اگر ۲۱ ذیقعدهٔ ۱۳۳۳ را وارد کنیم روز هفته را پنجشنبه نشان می‌دهد. علت، غیردقیق بودن طول ماه‌های قمری است که همان طور که می‌دانید در پایان ماه رمضان نیز سبب می‌شود بخشی از کشورهای مسلمان عید فطر را در یک روز و بخشی دیگر عید فطر را در فردای آن روز بگیرند. بی‌دقتی در تعیین طول ماه قمری حتی می‌تواند سبب شود که گاهی این اختلاف به دو روز برسد. دربارهٔ روز مورد بحث نیز باید به این نکته توجه کرد که ۲۱ ذیقعدهٔ ۱۳۳۳ باید برابر شنبه باشد ولی در تبدیل‌گر مورد اشارهٔ شما نیز پنجشنبه آمده است، پس باید به آن دو روز افزود و به جای ۷ مهر، ۹ مهر ۱۲۹۴ تبدیل درست و دقیق این تاریخ می‌شود. (با عرض پوزش خود من هم در اظهار نظر قبلی به جای مهر نوشته بودم شهریور که همین جا اصلاح می‌کنم.)

        دربارهٔ خود سرود هم به گمانم اظهار نظرم قدری ابهام‌آمیز بوده است و سبب شده که شما آن را به نحو دیگری متوجه شوید. منظور من این بوده است که «سرود سلامتی دولت علیهٔ ایران» اثر سالار معزز، پس از مورد التفات قرار گرفته شدن توسط احمد شاه قاجار به عنوان سرود ملی رسمی ایران برگزیده شده است و از آن تاریخ به بعد از دیگر حالت پیشنهادی نداشته است و رسمیت یافته است. حتی در بالای صفحه‌ای از روزنامه که نت را منتشر کرده است به صراحت مارش ملی ایران نوشته شده است و نشان می‌دهد که دیگر حالت پیشنهادی نداشته است و پس از التفات احمد شاه رسمی شده است.

        از سوی دیگر باید عرض کنم که روح‌الله خالقی، حسینعلی ملاح و غلامرضا درویشی نیز در آثارشان به این سرود اشاره کرده اند و در برخی موارد به صراحت از آن به عنوان سرود ملی ایران یاد کرده اند. آدرس دقیق منابع را می‌توانید در این جا بیابید:
        http://iranshahr.org/?p=8436
        شاید موضوع چاپ نت سرود سلامتی دولت علیهٔ ایران در ژنو که غلامرضا درویشی به آن اشاره نموده است مربوط به «جامعهٔ ملل» (League of Nations) بوده باشد و شاید هم نباشد. متأسفانه اشاره‌ای نشده است.

        دربارهٔ عصر پیش از این سرود نیز جا دارد علاوه بر مارش «سلام شاه» ساختهٔ آلفرد لومر به «مارش ایرانی» اثر یوهان اشتراوس (پسر) نیز اشاره نمایید که در تحقیقات اخیری که در موزهٔ گلستان بر روی آلبوم‌های نت موسیقی شاهان قاجار شده است از آن با عنوان سرود ملی ایران یاد شده است و حتی ظاهراً شعری به زبان فرانسوی داشته است که سرودهٔ «میرزا رضا خان ارفع‌الدوله (دانش)» بوده است. البته من گمان نمی‌کنم که این سرود در آن زمان حالت رسمی داشته است. منبع: http://archive.today/2rQSw

        • شهرفرنگ گفت:

          ممنون. ما هم به قطعه ساخته لومر اشاره کردیم. اما این قطعه سرودی نداشته که همراه آن شود. قطعه حاضر هم نمی توانست پس از التفات احمد شاه رسمی شود بلکه به طور غیر رسمی چنین استفاده ای از آن می شده است. رسمی شدن چنین چیزی محتاج تصویب مجلس شوراست.
          «جامعهٔ ملل» پس از جنگ جهانی اول تشکیل شد، یعنی چندین سال پس از انتشار این مقاله، و کاری به سرودهای ملی نداشت. در آن زمان اغلب کشورهای غیر اروپایی سرود ملی نداشتند. حتی ایالات متحده که از موسسین «جامعهٔ ملل» بود تا دهه ی ۱۹۳۰ میلادی رسما سرود ملی نداشت.

          • فرشید گفت:

            با عرض خسته نباشید باید عرض کنم سند دیگری که نشان می‌دهد ایران در زمان احمد شاه دارای سرود ملی بوده است خاطرات همسر لرد کرزن خانم گریس کرزن (داگن) است که از زمین خوردن احمد شاه قاجار در هنگام نواخته شدن سرود ملی ایران یاد کرده است. منبع: http://www.assgari.com/ahmad2.doc

            دربارهٔ شعر فرانسوی میرزا رضا خان دانش نیز باید عرض کنم که این شعر برای «مارش ایرانی» ساختهٔ یوهان اشتراوس (پسر) ساخته شده است و بنده هم ادعا نکرده ام که ربطی به مارش «سلام شاه» ساختهٔ آلفرد لومر داشته است و در منبعی هم که معرفی نموده ام این مسأله به وضوح آمده است.

            دربارهٔ جامعهٔ ملل هم من تنها حدس زده ام و نگفته ام که این گونه است. عرض کردم در سال ۱۳۰۱ سرود سلامتی دولت علیهٔ ایران در ژنو چاپ شده است که این تاریخ ۳ سال پس از تشکیل جامعهٔ ملل می‌باشد. همان گونه که می‌دانید پس از جنگ جهانی دوم جامعهٔ ملل جای خود را به سازمان «ملل متحد» داد و امروزه نیز در نهادهای وابسته به این سازمان، پرچم و سرود ملی کشورها ثبت می‌شود و به راحتی این مطلب را در وبگاه این سازمان می‌توانید بیابید. منبع: http://www.un.org/Depts/Cartographic/english/geoinfo/maplib.htm

            دربارهٔ تبدیل تاریخ هم همان گونه که در تبدیل‌گری که خودتان معرفی نموده اید می‌بینید ۷ مهر ۱۲۹۴ پنجشنبه است و نه شنبه.

            دربارهٔ تصویب مجلس نیز باید عرض کنم که سرود ملی دورهٔ پهلوی هم که داستان شکل‌گیری آن را حسینعلی ملاح آورده است گفته که مورد تصویب شاه قرار گرفت و نه مجلس و حتی در سال ۱۳۷۱ هم که سرود ملی ایران تغییر کرد مورد تصویب رهبر قرار گرفت. منبع: http://www.ichodoc.ir/p-a/CHANGED/138/html/138-88.htm

            و همچنین: http://www.leader.ir/langs/fa/?p=contentShow&id=680

            استدعا دارم به منابع معرفی‌شده توجه بفرمایید.

  4. کوشان مهران گفت:

    گویا با شروع مشروطه و از رونق افتادن فوج های پیاده نظام اتریش، دولتمردان جدید به فکر ایجاد یک واحد نظامی جز برگاد قزاق افتادند.

    گمان دارم از سال ۱۹۱۱ ژاندارمی خزانه تحت نظر افسران سوئدی تشکیل شده و به زودی به دلیل دلسوزی و گزینش پرسنل مقبول شهرتی کسب نموده بود.

    جزاین در تهران واحدی نظامی بنام بریگاد مرکز ایجاد گردید که قرار بود شالوده یک آرتش نوین را پایه گذاری نماید که به مشکلات گوناگون و بی پولی و سپس درگیر شدن ایران بی طرف(و بی بنیه) در جنگ جهانی اول، در عمل محدود به تهران گردید.

    یونیفرم نظامی این واحد تقریبا شبیه به یونیفرم آرتش امپراتوری اتریش-مجارستان بوده و نظامیان از لباس خاکی و کلاه لبه دار استفاده می نمودند.

    در سال ۱۳۰۰ و به هنگان پایه گذاری آرتش متحدالشکل نیروهای قزاق،ژاندارمری و بریگاد مرکز یکی گردیدند.

  5. needs genealogy of Salar Moazez and Pahlbod. Please advise and indicate charge.

  6. مرتضي گفت:

    ترانه ی عمو سبزی فروش باید چیز جالبی بوده باشد

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.